اثر سم دیازینون بر روی بافت بیضه در موش بالغ رت: مطالعه هیستوپاتولوژی

دکتر غلامرضا نجفی [1] ، دکتر سیامک سلامی [2] ، علی کریمی [3] تاریخ دریافت 20/03/88، تاریخ پذیرش 10/06/88   چکیده پیش زمینه و هدف: دیازینون حشره­کشی ارگانوفسفره است که به­طور معمول برای کنترل انواع مختلف حشرات مضر برای کشاورزی مورد استفاده قرار می­گیرد. با توجه به حجم وسیع استفاده از این ترکیب در کشور، در این مطالعه اثر سم دیازینون به­عنوان یک ارگانوفسفره بر روی ساختار بافتی بیضه و باروری در موش رت بررسی شده است.   مواد و روش کار: 35 موش رت بالغ مورد مطالعه قرار گرفت که به­طور تصادفی به دو گروه کنترل و تیمار تقسیم شدند. به گروه تیمار میزان 70 میلی گرم دیازینون به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به­صورت خوراکی یک روز در میان تا 60 روز خورانده شد. برش­های 7 میکرومتری از بافت بیضه پارافینه به روش آهن وایگرت رنگ آمیزی شدند. قطر لوله­های اسپرم ساز، ضخامت اپیتلیوم لوله­های اسپرم ساز، ضخامت کپسول بیضه اندازه گیری شدند.   یافته ­ ها: در گروه تیمار در روزهای10 الی 60 لوله­های اسپرم ساز دچار آتروفی شده و شکل نامنظم داشتند. اتصال­های بین سلولی در لوله­های اسپرم ساز کاهش یافته و ادم مشخصی در بافت بینابینی بیضه دیده شد. قطر لوله­های اسپرم ساز و ضخامت اپیتلیوم لوله­های اسپرم ساز نیز کاهش معنی­داری را نشان می­دهد. وقوع دیو سلولی از روز بیست و چهارم مطالعه در بعضی از لوله­های اسپرم ساز مشاهده شد.   بحث و نتیجه­گیری: دیازینون می­تواند باعث تغییرات مورفولوژی و آتروفی واضح در ساختار بافتی بیضه شده و نقص در عملکرد دستگاه تناسلی نر را به­بار آورد.   کلید واژه­ها: دیازینون، بافت بیضه، ادم، آسیب شناسی بافتی   مجله پزشکی ارومیه، دوره بیستم، شماره چهارم، ص 319-313، زمستان 1388   آدرس مکاتبه : ارومیه، پردیس نازلو، دانشگاه ارومیه، دانشکده دامپزشکی، تلفن: 2779552-0441 e-mail: [email protected] [1] استادیار بخش گروه علوم تشریح پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه ارومیه (نویسنده مسئول) [2] استادیار بخش بیوشیمی، دانشکده پزشکی، دانشگاه ارومیه [3] کارشناس ارشد رشته زیست شناسی(گرایش بیوشیمی)، دانشگاه پیام نور تهران